INDI MATUOD: Mahimo islan ang boto sa vote-counting machine gamit ang USB kag ‘codes’

Ginpaninghiwala ini ni Commissioner George Garcia sang COMELEC kag ginhambal nga wala sang kamatuoran ang sugid-sugid ngaini bangod wala sang saksakansang USB ang mga vote counting machine.

ANG PASUNI: Mahimo islan sang mga manunudlo samg mga pampubliko nga mga eskwelahan ang resulta sang mga boto sa mga vote-counting machine (VCM) gamit ang USB kag “codes.” Ang mga boto paga-islan para mapagwa nga si Ferdinand “Bongbong” Marcos Jr. at Sara Duterte amu ang ginbinoto.

INDI INI MATUOD

ANG KAMATUORAN: Ginpaninghiwala ini ni Commissioner George Garcia sang COMELEC kag ginhambal nga wala sang kamatuoran ang sugid-sugid nga ini bangod wala sang saksakansang USB ang mga vote counting machine.

NGAA KINAHANGLAN I-FACT-CHECK: Naglapta ang pila ka mga post nga naga-unod sang mga sugid-sugid nga ini sa Facebook kag sa mga pribado nga group chat.

MGA DETALYE:

Halin Mayo 6, Naglapta ang pila ka mga post sa Facebook kag sa mga pribado nga group chat nga naga-unod sang sugig-sugid nga mahimo nga maislan ang boto sa vote-counting machine gamit ang USB ukon codes.

Ang sabi-sabi ay nagmula umano sa isang guro ng pampublikong paaralan na nag-training kung paano gamitin ang mga VCM at bantayan ang pagboto.

Nakabutang sa post nga ini ang masunod : “March palang po nagte-training na kaming mga public school teachers para po sa national election. Then nitong april po ay binigyan na kami ng mga assignments and designations po. Sa akin po ang naibigay ay team leader ng buong school ng isang district.”

(Marso palang naga-training na kami nga mga public school teachers para sa national election. Dayon sining Abril ginhatagan na kami sang mga katungdaan kag disignasyon. Sa akon ang nahatag ang team leader sang bilog nga eskwelahan sa isa ka distrito.)

Dugang pa diri: “Napakalaking responsibilidad po. Tapos may bukod na training po kami. Ang masakit lang po is gusto po nilang mangyari ay ang maging result talaga na lalabas na president ay si BBM.”

(Dako nga responsibilidad. Tapos may ara kami nga bukod nga training. Ang masakit sini kay naluyag nila matabo amu ang mahimu nga resulta gid nga magwa nga president amu si BBM)

Ang ginhalinan gid sang sugid-sugid amu ang ginsiling nga: “So as team leaders may mga USB and codes po kami na gagamitin para pagdating sa final result ang lalabas ay si BBM-Duterte.”

(Bilang isa ka team leaders may ara kami nga mga USB ukon Codes nga paga-gamiton sa palaabuton nga finale result na ang magwa amu si BBM-Duterte.)

Suno sa post nga ini, mahimo nga islan ang resulta sang mga VCM gamit ang mga USB kag codes.

Hindi matuod ang sugid-sugid nga ini.

Ginpaninghiwala ini ni Commissioner George Garcia sang Commission on Elections (Comelec) sa isa ka pahayag sang Rappler. Ginhambal ni Garcia nga wala sang kamatuoran ang sugid-sugid nga  ini kay wala sang saksakan ang USB ang mga VCM.

Ang kabilog nga iya ginhambal: “VCMs cannot be manipulated. There is nothing in the machines that USBs can be inserted [in].”

(Indi mahimo nga islan ang mga boto sa mga VCM. Wala sang saksakan ng USB ang mga VCM.)

ginbutang sang mga botante ang ila mga balota sa VCM para maproseso. Ang mga resulta  nakabutang sa sulod ng SD card sang mga VCM, Indi sa USB. Ang mga resulta pinapadala sa central server, pagkatapos sa transparency server, kag sa municipal board of canvassers (MBOC).  (BASAHIN: Pandemic elections: Your step-by-step guide to voting on May 9)

(Gin-lubad sang Daily Guardian gikan sa orihinal nga fact check report sang Rappler)

Daily Guardian is part of #FactsFirstPH, which brings together various sectors that are committed to promoting truth in the public space, and exacting accountability on those who harm it with lies. For those interested to join the initiative, email editorial@dailyguardian.com.ph and info@factsfirst.ph, or send a message to facebook.com/DailyGuardianPH.