Sang Abril 10, nagbantala ang Manila Bulletin sang balita nga “Bong Go: 9 out of 10 of Duterte’s campaign promises have been satisfied” kung sa diin naghambal si si Sen. Cristopher Lawrence ‘Bong’ Go nga si President Rodrigo Duterte natuman ang kalabanan sang iya mga promisa sang nagapangampanya pa lang ini bilang kandidato sa pagka presidente sang 2016.
Siling ni Go nga natuman ni Duterte ang iya promisa sa peace and order, infrastructure development, poverty reduction, kag the away kontra korapsyon. Pero wala mahatagan detalye sang senador nga ma supportaran ang iya claim, kag nag hambal nga ang publiko sang Pilipino ang nakasaksi sang mga nahimo sang presidente.
ANG PAG-ANGKON
Duterte natuman ang 9 sa 10 ka mga promisa niya sang naga pangampanya pa lang
RATING: FALSE UKON INDI MATUOD
FACTS:
Sang 2016, madamo nahimo nga promisa si Duterte sang gapangampanya pa lang siya. Mientras si Sen. Go nagangkon nga “9 out of 10 promises were fulfilled,” wala man nalista sang senador ang 10 ka promisa imbis, nagpokus sa pagdiskusyon sa mga punto sang (1) peace and order, (2) infrastructure development, (3) poverty reduction kag (4) ang pagkontra sa korapsyon.
Sa peace and order, nag-pangako si Duterte nga maghimo sang political settlement upod sang Communist Party of the Philippines – New People’s Army-National Democratic Front (CPP-NPA-NDF) paagi sa pagpadayon sang peace talks sa grupo. Pero, temprano pa lang sang iya pagpungko bilang presidente, nagcollapse ang peace negotiations, kag halin sa punto nga ato ang Duterte administration nag sugod pang aresto kag pamatay sang mga NDF peace consultants. Opisyal man nga gintawag sang gobyerno ang CPP-NPA-NDF bilang mga ‘terrorista,’ kag nag deklara sang “all-out war” kontra sa CPP-NPA-NDF.
Sa infrastructure development, nagpromisa si Duterte sang 119 ‘big ticket’ projects, sa idalom sang Build, Build, Build (BBB) program. Ang Pantheon Macroeconomics, isa ka research firm, naghambal nga “the administration has failed to achieve its ambitious targets.” Nag-ako ang BBB chief implementer, public works Undersecretary Emil Sadain nga 18 lang sang 119 flagship projects sang BBB ang mapatuman bag-o matapos ni Duterte iya termino.
Sa poverty reduction, ginpatindog ni Duterte ang “AmBisyon 2040,” ang iya government’s economic program naga target nga mabuhinan ang poverty rate sa 14% paglab-ot sang 2022. Pero, bisan ang chief economist sang gobyerno, Socioeconomic Planning Secretary nga si Karl Kendrick Chua, nag-amin nga ang 14% nga target isa ka “unachievable goal.” Imbis sa pag mitigate sang poverty, ang numbero sang mga imol nga Pilipino nag saka pa gid tapat halin sa 3.9 million naging 26.1 million sa tunga sang una nga semestro sang 2018 kag una nga semestro sang 2021 suno sa IBON Foundation.
Sa anti-corruption drive, nagpromisa si Duterte nga indi niya pagkondena “even a whiff” sang korapsyon. Pero, madamo nga corruption scandals ang nag tay-og sang Duterte administration, pati na ang multi-billion Pharmally controversy nga dala ang overpricing sang personal protective equipment nga nakuha sang gobyerno sa height sang COVID-`9 pandemic. Sa karon, naglain isip si Duterte kag naghambal nga “corruption is endemic in the government.” Sa 2021 Corruption Perception Index of Transparency International, and Philippines naka score sang “historic low,” ranking nga 117th sa 180 mga bansa.
Moreover, ang Duterte administration wala man nakatuman sang iya iban nga kilala nga promisa sang pangampanya pati ang pagtapos sang “endo” kag pag reclaim sang West Philippine Sea.
NGAA IMPORTANTE INI:
Sa height sang pangampanya sang eleksyon, indi lang importante mag konsidera sang mga promisa sang gapangampanya sang mga subong nga mga kandidato, pero pati nga ma review kung paano sang subong nga administrasyon magpatuloy, vis-a-vis sang promises nga ginhimo sang campaign trail sang naglipas nga eleksyon. Ang mga public statement nga ga dayaw sang so-called achievements sang administrasyon, parehas sang gin issue sang incumbent senator, dapat ma investigate sang insakto, kay kaupod sini ang matters of public interest kag direkta nga maka apekto kung paanp magpili ang mga botante sang ila kasunod nga mga opisyales. – Vanessa Adolfo and Jamaica Marciano
(Gin-lubad sang Daily Guardian gikan sa orihinal nga fact check report ni Vanessa Adolfo kag Jamaica Marciano para sa Altermidya Network)
Daily Guardian is part of #FactsFirstPH, which brings together various sectors that are committed to promoting truth in the public space, and exacting accountability on those who harm it with lies. For those interested to join the initiative, email editorial@dailyguardian.com.ph and info@factsfirst.ph, or send a message to facebook.com/DailyGuardianPH.
